بازار های مالی به عنوان ستون فقرات اقتصاد جهانی شناخته میشوند. این بازارها امکان مبادله سرمایهها و داراییها را برای شرکتها و دولتها فراهم میکند. انواع مختلف بازار های مالی وجود دارد که از بین آنها میتوان به بازار سهام، اوراق قرضه و بازار فارکس اشاره کرد. این بازارها فرصتهای سرمایه گذاری متنوعی را ایجاد کرده و نقش مهمی در رشد و ثبات اقتصاد دارند.
اگر شما نیز از علاقهمندان به بازار های مالی هستید و یا به دنبال ورود به این عرصه و حتی آموزش بازار های مالی هستید در این مقاله با ما همراه باشید.
بازار های مالی چیست؟
نظام اقتصاد هر کشور را میتوان به دو بخش تقسیم کرد. یک بخش واقعی و یک بخش مالی که به ترتیب Real sector و Financial sector نام دارند. در این بخشها اعتبارات و سرمایهها در چهارچوبی وضع شده از قوانین و مقررات خاص از پساندازکنندگان و دارندگان پول یا سرمایه به سمت متقاضیان این پول و سرمایه جریان مییابد.
در این بازارها داراییهای مالی افراد معامله میشوند؛ این داراییها میتواند شامل سهام باشد و یا شامل اوراق قرضه که ارزششان وابسته به ارزش خدمات و تولیدات شرکت سازنده آنهاست. تنها تفاوت داراییهای واقعی و داراییهای مالی در ماهیت فیزیکی آنهاست؛ داراییهای واقعی بر خلاف داراییهای مالی دارای ماهیت فیزیکی (مانند خانه، اتومبیل و وسایل) هستند.
تحلیل بازار های مالی و دانستن این موضوع که در بازار چه اتفاقی میافتد، چه کسانی درگیر هستند و بازارها چگونه کار میکنند به شما کمک میکند تا انتخابهای مالی هوشمندانه داشته باشید و در دنیای پیچیده سرمایه گذاری حرکت کنید.
انواع بازار های مالی
بازار های مالی را میتوان بر اساس حق مالی افراد، ساختار سازمانی، مدت زمان و ابزار مورد معامله به زیر مجموعههایی تقسیم کرد :
بازار های سهام
بازار های سهام یک بستر برای سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام شرکتهای دولتی میباشد. شرکتهایی که دارای چند ملیت هستند مانند اپل، کوکاکولا و مایکروسافت به صورت عمومی معامله میشوند. منظور آن است که این شرکتها سهام یا اوراق قرضهای منتشر کردهاند که در دسترس عموم قرار دارد.
خرید و فروش سهام و اوراق قرضه به سرمایه گذاران این امکان را میدهد که صاحب قطعاتی از این شرکتها شوند. کارکرد اصلی بازار های سهام، آسان سازی معاملات سهام است. سرمایه گذاران امکان خریداری سهام را از طریق عرضه اولیه عمومی (به اختصار IPO) و یا بازارهای بورسی مانند نزدک یا بورس لندن را دارند.
حال این سوال پیش میآید که چرا شرکتها سهام میفروشند؟ یا حتی چرا سرمایه گذارن این سهام را میخرند؟
در پاسخ به این سوالات باید گفت داشتن سهام مالکیت یک شرکت را به سهامداران آن شرکت اعطا میکند و به آنها اجازه میدهد در تصمیمگیریهای شرکت حق رأی داشته باشند. همچنین سرمایه گذاران میتوانند در صورت کارکرد خوب شرکت سود ببرند؛ این به آن معنی است که قیمت سهام آن شرکت بالا خواهد رفت و این افراد میتوانند سهام خود را با سود بسیاری بفروشند.
با این تفاسیر دقت داشته باشید که سرمایه گذاری در سهام نیازمند درک روند بازار و عملکرد شرکت، تجزیه و تحلیل مالی و ارزیابی ریسکها دارد.
بازار های خارج از بورس
یکی دیگر از بازار های مالی، بازار های خارج از بورس (به اختصار OTC) به شبکهها یا پلتفرمهای غیر متمرکز که نظارت صرافی روی آنها وجود ندارد میگویند. در OTC سهام، اوراق قرضه، داراییهای مالی و کالا مستقیماً بین فروشندگان و خریداران، خرید و فروش میشود. بازارهای فرابورس بر خلاف بورسها که دارای ساعات معاملات خاص و مکانهای متمرکز میباشد، به صورت الکترونیکی عمل میکند و معاملات تمام وقت را در مکانهای مختلف امکان پذیر میسازد.
از دیگر تفاوتهای بازارهای فرابورس و سهام میتوان به نظارت روی این دو اشاره کرد. در حالی که بازارهای فرابورس تحت نظارت هستند، اما به اندازه بازارهای سهام رسمی سختگیرانه نیستند و این موضوع باعث ریسک بالاتر و شفافیت کمتر این بازار است.
بازار های اوراق قرضه
بازار های اوراق قرضه با اوراق بدهی دولتها و شرکتها سروکار دارد. بذارید با یک مثال برایتان توضیح بدم، دولتها ممکن است اوراق قرضه را برای جمع آوری بودجه برای یک یا چند پروژه عمومی یا پوشش کسری بودجه منتشر کنند. این درحالی است که شرکتها از آنها برای تامین مالی عملیات، توسعه و نیازهای مالی استفاده میکنند.
وقتی شما یک اوراق قرضه خریداری میکنید در اصل پول و سرمایه خود را به گروه قرض میدهید. در مقابل سرمایه گذاران مقدار مشخصی از بهره را در یک بازه از پیش تعیین شده دریافت میکنند و در نهایت مبلغ اصلی ( ارزش اولیه اوراق یا همان ارزش اولیه اوراق) را در سررسید بازپرداخت میکند.
اوراق قرضه دارای سطحهای ریسک و بازده متفاوت است. اکثرا اوراق قرضه دولتی امنتر به حساب میرود و از طرفی دیگر اوراق قرضه شرکتی که با سود بالاتر شناخته میشود دارای ریسکهای بالاتری است که تمامی آنها به اعتبار شرکت مورد نظر بستگی دارد.
بازار های پول
یکی دیگر از بازار های مالی، بازار پول است که روی وام دادن و وام گرفتن (قرض دادن و قرض گرفتن) تمرکز دارد. برعکس بازار اوراق قرضه این بازار روی کوتاه مدت به طور مثال کمتر از یک سال متمرکز است. به جای سهام سرمایه گذاران این بازار ابزارهای پولی، اسناد خزانه، اوراق تجاری، گواهی سپرده (به اختصار CD)، قراردادهای بازخرید و یا اوراق قرضه کوتاه مدت دولتی و شرکتی را دریافت میکنند. این موارد نشان میدهند مقدار پول قرض گرفته یا وام داده شده چقدر است.
با تسهیل تامین مالی کوتاه مدت، بازار پول میتواند به حفظ ثبات اقتصادی کمک کند. این ضمانت میکند که بانکها، شرکتها و دولتها به منابع مالی برای مدیریت کردن نیازهای کوتاه مدتشان و حفظ کردن یک جریان نقدی پایدار دسترسی داشته باشند.
بازار های مشقته
مشقته یک قرارداد مالی است که بین دو یا چند نفر بسته میشود. به جای تجارت مستقیم همچون تجارت داراییهای مالی، بازار مشتقات شامل معاملات آتی، قراردادهای اختیار معامله و سایر محصولات مالی پیچیده است. در معاملات آتی قرار دادی وجود دارد که به موجب آن طرفین متعهد میشوند در زمانی مشخص در آینده و با قیمتی معین، دارایی پایه تعیین شده در قرارداد را معامله کنند.
ارزش این ابزارها از داراییهای اساسی مثل اوراق قرضه، کالاها، ارزها، شاخصهای بازار، سهام و غیره به دست میآید. اساساً این بازارها قابلیت این را دارد تا به افراد و مؤسسات اجازه دهد که مدیریت ریسک را بهبود ببخشند. مثلا یک شرکت بتواند از قراردادهای آتی برای ثابت نگه داشتن قیمت مواد خام خود استفاده کند و از افزایش قیمت بالقوه محافظت کند. حتی سرمایه گذاران میتوانند از ابزارهای مشتقه برای حدس و گمان در مورد حرکات قیمت داراییها بدون اینکه مالک آن داراییها باشند استفاده کنند و با تفکر روی افزایش یا کاهش قیمت سهام، آنها را خریداری کنند.
بازار مشتقه سودهای بالقوه را تقویت میکند و از طرف دیگر باعث افزایش زیانهای بالقوه میشود.
بازار ارز (فارکس)
یکی دیگر از انواع بازار های مالی، بازار ارز میباشد. اگر شما اهل سفر به کشورهای دیگر باشید با مقایسه کردن ارزش پولهای محلی کشورهای مختلف به راحتی بازار ارز را درک میکنید.
دلیل این اختلافات بازاری است که در آن ارزها در سطح جهانی معامله میشوند. این بازار بزرگترین و نقدشوندهترین بازار مالی است که در آن سرمایهگذاران، شرکتها و دولتها میتوانند ارزها را به امید دریافت سود خرید و فروش کنند. شرکت کنندگان بازار فارکس نمیتوانند تنها از یک ارز استفاده کنند بلکه آنها باید از جفت ارز استفاده کنند. برای از مثال جفت USD/EUR (دلار آمریکا در برابر یورو) استفاده میکنند. قیمت یک ارز در برابر ارز دیگر همیشه در نوسان است و افراد سعی میکنند از این نوسانات با خرید و فروش به موقع سود ببرند.
بازار های کالا
احتمالا اکثرتان با تجارت کالا آشنایی دارید. این تجارت شامل خرید و فروش مواد خام مثل محصولات کشاورزی، فلزات، منابع انرژی و سایر منابع طبیعی است. در بازار کالاهای نقدی سرمایه گذاران محصولات فیزکی چون گندم، طلا، نقره، نفت خام، قهوه و سایر را در ازای پول معامله میکنند.
بازار های ارز دیجیتال
امروزه در بین بازار های مالی به بازار های ارز دیجیتال توجه بسیاری میشود. بازار های ارز دیجیتال به عنوان پلتفرمهای دیجیتالی برای تجارت ارزهایی مانند بیت کوین و یا اتریوم عمل میکنند. این بازارها به طور 24 ساعته و غیر متمرکز فعال اند و معاملات جهانی را از طریق مبادلات آنلاین آسانتر میکنند.
هدف سرمایه گذاران و معامله گران از شرکت در این بازار، سرمایه گذاری و کسب سود با توجه به نوسانات بازار است. درک بازار های ارز دیجیتال دارای پیچیدگیهای بلاک چین، تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال گوناگون و مدیریت ریسکها در بین قوانین همواره درحال تحول است. شما حتی باید یاد بگیرید که چگونه نمودارهای رمزنگاری شده را بخوانید و برسی کنید.
اکنون شما میدانید انواعی از بازار های مالی وجود دارد، فراموش نکنید هر کدام از آنها مزیت، سود و ریسک منحصر به فرد خود را دارد.
یادگیری بیشتر درباره هر بازار و درک خطرات و مشکلات آن برای تصمیم گیری آگاهانه بسیار مهم است، ما در نیک وب 360 در کنار شما هستیم تا با تحلیل بازار های مالی و آموزش بازار های مالی به شما کمک کنیم در این بازارها تصمیمات سرمایه گذاری آگاهانهتری بگیرید و به اهداف مالی خود دست پیدا کنید.